N.B. Deze post is van het oude systeem, ik sta vanwege die reden niet garant voor het kloppen van werkende en goed gevormde plaatjes, links (intern en extern) en andere van dat soort zaken
Ruim een jaar geleden had ik het geluk deel te mogen nemen aan een workshop filmrecenseren. Deze bestond uit het bekijken van de film Sin City, een paar dagen de tijd daarover een recensie te schrijven en in te leveren, gevolgd door de workshop zelf. Een verslag van dit hele gebeuren staat nog altijd online, en wel hier.
Helaas duurde het een tijdje voor de ingeleverde recensies konden worden nagekeken. Meerdere professionele filmrecensenten die dachten voldoende tijd te hebben eens kritisch naar de schrijfsels te kijken hebben verstek moeten laten gaan.
Uiteindelijk heeft voormalig filmredacteur van NRC Handelsblad Hans Beerekamp zijn oordeel gegeven op mijn poging een film te beoordelen. Kritisch, ook wat betreft taalvaardigheid en spelling, maar wel goed onderbouwd. Er was zelfs een waarschuwend tekstje bijgevoegd dat ik me de kritiek niet te persoonlijk aan moet trekken en zeker niet in huilen uit moet barsten. Hulde!
Niet dat ik veel reden tot mopperen (of huilen) heb na deze kritiek, trouwens. Alleen in de opmerking dat ik het woord ‘comic’ zou moeten vervangen door ‘strip’ kan ik me niet vinden. Bij het woord ‘comic’ denk ik aan de duistere, in zwart wit op een soort schuurpapier gedrukte illustrated novels van Marvel en DC, bij ‘strip’ denk ik toch vooral aan grappige strookjes van drie plaatjes naast elkaar. Vandaar strip (strook). Hadden de plaatjes onder elkaar gestaan, dan had het column (kolom) geheten
Volgens mij is het woord comic ook allang net zo ingeburgerd in ons daagse taalgebruik als strip, en bovendien; het enige echte Nederlandse woord ervoor is ‘beeldverhaal’
Genoeg gezeurd. Eigenlijk bewijst dat ik over zoiets kleins val juist dat ik inhoudelijk niets op Hans’ (toch redelijk pittige) kritiek heb aan te merken.
Wie geinteresseerd is; mijn recensie, voorzien van vetgedrukte opmerkingen, staan hieronder.
Basin City is een duistere, harde stad ergens in een onherbergzaam woestijngebied die gerund wordt door criminele types. Onder- en bovenwereld zijn op een bizarre manier in met elkaar vervlochten. Vandaar dat iedereen de naam van de
stad inkort tot Sin City.
Het eerste dat opvalt bij het zien van deze film is het kleurgebruik, of beter gezegd; het gebrek aan kleur. Sin City is de verfilming van een comic een strip, heet dat in het Nederlands, dus het ziet eruit als een comic; zwart-wit, soms aangevuld met accenten in schreeuwende kleuren die het verhaal net een zetje in de goede richting geven. Geven de accenten het verhaal een zetje? En waarom in de goede richting? Wat zou de verkeerde richting zijn?
Het verhaal krijgt ook meer dynamiek doordat er camerastandpunten worden toegepast die normaal alleen in anime-films worden gebruikt. Bij de aktiescenes actiesc�nes vliegen de acteurs meters door de lucht, en spat het (witte) bloed bijna van het doek af. Je krijgt nog net geen ‘POW’, ‘SPLASH’, ‘CRAHS’ CRASH of ‘BENG’ in beeld, maar ook zonder die tekstjes is het net of je naar een bewegend stripverhaal zit te kijken.
Natuurlijk draait de film niet alleen om geweld. Hij puilt ook uit van de humor. Zwartgallige humor die perfekt aansluit op de sfeer van deze film, en ervoor zorgt dat het verhaal iets makkelijker te verteren wordt. Het voorkomt dat Sin City een (welliswaar mooi in beeld gebrachte) aaneenschakeling wordt
van bloedige scenes, want, ja.. een beetje gewelddadig is deze film wel. Understatement beoogd of per ongeluk?
De scene waarin Marv de moord op zijn geliefde Goldie komt wreken, door Kevin, een kannibaal die zijn vrouwlijke vrouwelijke slachtoffers stukje bij beetje zou het dan ook in een hap kunnen? opeet, en na afloop hun hoofden als een soort troffee trofee aan de muur hangt, te ontdoen van zijn ledematen lijkt gek genoeg een beetje op de scene in monty Monty Python and the Holy Grail, waar King Arthur een ridder moet verslaan om een brug over te kunnen steken. Deze zin is onmogelijk lang en ingewikkeld en bovendien ontbreken er een paar komma’s. Nu moet de lezer puzzelen welke woorden bij elkaar horen, terwijl jij als schrijver zou moeten puzzelen hoe je deze zin op had kunnen knippen. Dat is een kwestie van hoffelijkheid. Alleen blijft de ridder Arthur uitdagen, ook al heeft hij geen armen en benen meer. In Sin City ondergaat Kevin zijn lot zwijgend. Zelfs als hij levend wordt opgegeten door zijn eigen hond.
Het kan aan de setting ik zou zeggen: de bedoeling, de opzet, het genre. Natuurlijk moeten alle vrouwen in Sin City wild en aantrekkelijk zijn van deze film liggen, maar het lijkt wel alsof alle vrouwen in Sin City wild aantrekkelijk zijn, in de prostitutie of een louche stripclub werken en uitstekend in staat zijn voor zichzelf te zorgen. Al gaat dat natuurlijk ook wel eens mis; anders had Marv tenslotte de moord op Goldie niet hoeven wreken. Politieagent John Hartigan moet zelfs twee keer zijn nek uitsteken (en acht jaar van z’n leven doorbrengen in een stalen kooi die door moet gaan als voor een politiecel) om het leven van Nancy Callahan wie is dat nu weer? denkt de lezer die de film niet heeft gezien te redden. Beide keren hoor je daarbij de gedachte ‘An old man dies. A young girl lives. Fair trade’ door zijn hoofd malen. De tweede keer dat dit zinnetje voorbij komt is het ook daadwerkelijk definitief afgelopen voor Hartigan. Toch nog een kort kippenvelmoment.
Taal is voor jou niet het vlijmscherpe instrument dat het zou kunnen zijn. Doordat dit gereedschap een beetje bot aanvoelt, ben ik bang dat ook je gedachten over deze film niet goed uit de verf komen. Ik kan moeilijk ontdekken wat je nu precies vindt van het genre, de plaats van deze film in dit genre, waarom nu juist de herhaling van het zinnetje dan wel de zelfmoord van Hartigan je kippenvel bezorgde. Zo blijft het een beetje een vlak, niet erg houtsnijdend betoog.