Archive for October, 2013

Even naar de evenaar

Thursday, October 31st, 2013

Binnenin de republiek Oeganda bevindt zich het koninkrijk Buganda. Sinds de jaren 90 wordt de monarchie weer erkend door de centrale overheid. Het parlement van het koninkrijk Buganda is open voor bezichtiging. Er is geen zitting op het moment dat ik het parlement bezoek. Was die er wel geweest, dan zou ik er weinig aan hebben gehad als ik op de publieke tribune had gezeten, want de vergaderingen hier zijn in het Luganda. Voor de rest zijn deze vergaderingen ook niet veel meer dan informatieve bijeenkomsten waarin de dagelijkse gang van zaken wordt doorgesproken. Dit parlement heeft waarde voor de Muganda, meer heeft verder geen besluitvormende of wetgevende macht. Datzelfde geldt voor de rechtbank, waar vooral familiekwesties worden uitgevochten. Een beetje vergelijkbaar met de kerkelijke rechtbanken die je in Europa op steeds meer plaatsen ziet – of met een uitzending van De Rijdende Rechter. Ondanks dat het eigenlijk alleen maar ceremonieel is, is de koning populair, en doneren de onderdanen een deel van hun inkomen aan het koninkrijk. Voor de ingang van het parlement staat een vrachtauto met stengels suikerriet en twee koeien erop. In een kantoortje verderop worden op naam gestelde gewaarmerkte certificaten verkocht. Veel families en bedrijven kopen er ieder jaar eentje, en hangen deze, ingelijst, tegenover de voordeur, zodat het het eerste is dat bezoekers te zien krijgen – en voor wie een Mugandameisje wil trouwen zijn ze verplicht onderdeel van de bruidsschat.
Vanaf de bovenverdieping van het parlementsgebouw kijk je uit over een lange, rechte weg die doet denken aan de soortgelijke kaarsrechte wegen die je in plaatsen als Grenoble, Parijs en Brussel ziet; Kabakaanjagala. Helemaal aan de andere kant van deze kaarsrechte weg zie je het koninklijk paleis. Eigenlijk is deze weg een rechtstreekse kopie van de Royal Mile van Edinburgh. Koning Muteesa kwam op het idee voor een kaarsrechte verbindingsweg tussen het paleis en het nieuw te bouwen parlement in 1953, tijdens zijn verblijf in Schotland. Het was de bedoeling de weg in te richten als laan, omzoomd met 52 bomen; voor iedere Buganda-clan eentje. Op dit moment is de weg nog geflankeerd door kale bermen van rood zand, maar dat gaat veranderen. Er is ruim zeven euroton geoormerkt voor een opknapbeurt van deze straat. Het aanplanten van bomen is meebegroot.
Het paleis, Olubiri Lwe Mengo, staat op de plaats waar al sinds 1885 een paleis staat, maar is in die tijd een aantal keren herbouwd. Dat hier heden ten dage uberhaupt nog een paleis staat komt dan ook vooral doordat ze het gebouw, na de staatsgreep van 1966, goed konden gebruiken voor andere doeleinden. Datzelfde geldt voor de bunker op het terrein die bedoeld was als munitiedepot, maar deze akelige kelder werd door Idi Amin gebruikt als martelkamer.

Buiten Kampala vind je een echt toeristending; de doorgaande weg van Kampala naar Masaka loopt praktisch over de plek waar de evenaar en de tweeëndertigste breedtegraad elkaar kruisen. Dat schreeuwt om een klassieke foute roadside attraction, en die vind je hier dus ook. Er is een witte lijn geschilderd over de weg, waarmee de grens tussen het noordelijk en het zuidelijk halfrond wordt gemarkeerd, en deze streep loopt door in ‘t restaurant naast de weg. Uiteraard staan sommige tafeltjes precies op deze lijn, met stoelen ten noorden en ten zuiden ervan. Ook zijn ze hier niet te beroerd om tegen betaling van tienduizend Shilling een bekend trucje uit te halen. Drie bakken zijn voorzien van reliëf dat ervoor zorgt dat water links- of rechtsom naar beneden kolkt, of juist rechtstandig naar beneden loopt. Hiermee doen ze net alsof het Corioliseffect zo sterk is dat een waterbak op het zuidelijk halfrond andersom leegloopt als in het noorden. De grootst mogelijke onzin, natuurlijk – maar afgaand op de reacties in het gastenboek zijn er hele volksstammen die erin geloven, en graag 3 euro betalen om zich te laten foppen.

Rwenzori en Amabere

Tuesday, October 29th, 2013

Opstaan in Ruboni Community Camp is mooi. Huisjes middenin de natuur, tussen het groen, en een kabbelend beekje voor de deur. Het is jammer dat er gisteren een 7 uur durende autorit aan vooraf moest gaan, maar dit is een prachtige plek om te zijn. Het ontbijt is bijzonder; een dikke pannenkoek die smaakt als een wafel met kaneel.
Dit vakantiepark is eigendom van de Ruboni, die iets verderop hun dorp hebben, en de winst komt in het geheel ten goede aan deze gemeenschap.
De poort van het Rwenzori National Park is op loopafstand. Hier wandelen is niet goedkoop; je betaalt USD 35 voor toegang tot het nationaal park, en daarop een verplichte USD 15 voor de begeleiding door een parkranger.
Achteraf bezien was het een inschattingsfout hier nu naartoe te gaan. Dit park is fantastisch, maar je hebt tijd nodig. De enige manier om het park en de besneeuwde bergtoppen te zien, is door een volle week te blijven. 4 dagen klimmen, 3 dagen afdalen. Die tijd heb ik nu niet.
Achteraf blijkt er vlakbij Fort Portal een wandelpad te zijn waarmee je in een uurtje of 8 tot 3000 meter hoogte kunt klimmen op de noordelijke uitloper van de bergrug. Dat was voor dit moment wellicht een beter alternatief. Bovendien is Fort Portal best een leuk stadje. Druk, maar een oase van rust, in vergelijking met Kampala. Betaalbaarder ook. Voor de prijs van een pizza in Kampala heb je in Fort Portal een biefstuk met aardappeltjes.
uiteindelijk ga ik ook in Fort Portal een stukje wandelen. Niet op het pad richting 3000 meter hoogte, maar bij Amabere Cave. Via een heel glibberig pad kom je terecht bij een aantal grotten en een mooie waterval, waaronder je bij hoog water zou kunnen zwemmen.
Amabere betekent borsten, en houdt rechtstreeks verband met het ezelsbruggetje waarmee iedereen onthoudt hoe je stalactieten en stalagmieten uit elkaar houdt; tieten hangen, mieten staan. Amabere Cave heet zo omdat er enkele stalactieten hangen die op vrouwenborsten, hondenspenen en koeienuiers lijken.

Kampala

Monday, October 28th, 2013

Kampala is een grote stad met eigenlijk niet zo heel veel bezienswaardigheden. Vandaag bezoek ik daar vier van; het Nationaal Museum, de Nationale Moskee, de Koninklijke Begraafplaats, en een traditioneel muziekprogramma in het Ndere Center.
Het National Museum is niet het meest moderne museum ter wereld, maar wel zie je hier de belangrijkste dingen die je wilt zien en weten over en van dit land.
De moskee was een geschenk van de Lybische kolonel Gadaffi, en is de op één na grootste van Afrika. Het gebouw is open voor bezichtiging, en je kunt zelfs de minaret beklimmen, vanwaar je een mooi uitzicht hebt over Kampala.
Op de koninklijke begraafplaats vind je monumeten voor de laatste 4 koningen van Buganda, waaronder die van de koning die destijds de ontdekkingsreiziger Livingstone ontmoette, de koning die de eerste gekerstende Oegandeze liet vermoorden omdat hij het christendom niet als geloof maar als politieke ideologie zag, en de koning die tevens de eerste president van de nieuwe republiek werd, maar kort daarop werd afgezet, en later werd vermoord tijdens zijn verblijf in het Verenigd Koninkrijk. Het grote gebouw van traditioneel vlechtwerk wordt momenteel herbouwd – deze is in 2010 in brand gestoken.
Zoals je in Peking naar een opera, in Londen naar een musica, in Moskou naar het ballet, en in Buenos Aires naar een tangoshow gaat, zo ga je in Kampana naar de dansvoorstelling in het Ndere Center. Traditionele instrumenten die bespeeld worden zoals het hoort, inclusief bijbehorende dansen – die vaak tot doel hebben jongelui aan elkaar te koppelen, enorme Rwandese trommels en een hoepelspringer en vuurvreter. Luchtig aan elkaar gepraat door de ceremoniemeester, die ooit een van de muzikanten en dansers was, maar nu de show runt.
De bisschop van Kampala zit in het publiek, en de omroeper nodigt hem uit op het podium. Uit de losse pols houdt hij een korte preek voor vrede, verdraagzaamheid en geweldloosheid. Wellicht afgesproken werk, misschien ingestudeerd, maar boven alles erg indrukwekkend.

Entebbe

Sunday, October 27th, 2013

Na een best wel lange overstap op het vliegveld, waar de tax free gelukkig de hele nacht geopend blijft, ga ik in de rij staan voor de volgende etappe. Helaas blijkt de gate veranderd sinds de laatste keer dat ik op de boden keek en nu. De man die mijn ticket scant vraagt uiterst beleefd “Sir, where are you going?” Mijn antwoord is dat ik naar Entebbe wil, en hij stuurt me door naar gate C39. Het toestel dat vertrekt vanaf C33, waar ik sta te wachten, gaat naar Cairo.
Aangekomen bij C39 sluit ik aan in de nu al gevormde wachtrij. Er staateen lange rij mensen in witte gewaden met tassen vol bagage. De vlucht van Dubai nar Entebbe is helemaal volgeboekt, en het overgrote deel van de passagiers komt net terug van bedevaart in Mekka.
De aankomst op entebbe verloopt best soepeltjes, al heb ik van een wildvreemde een pen moeten lenen om het immigratieformulier te tekenen, en die bewakers met Kalashnikovs vind ik ook een beetje intimiderend.
Ik ben blij dat ik afgelopen zomer al een visum heb geregeld op de ambassade in Brussel. Het is mogelijk er aan de grens eentje te regelen, maar het is een prettige gedachte er alvast een in m’n paspoort te hebben.
Niet veel later zit ik in een taxibusje op weg naar Kampala. De eindbestemming voor vandaag. Letterlijk een heksenketel. Auto’s, busjes, vrachtauto’s, fietsers en voetgangers bewegen zich voort op een manier die zich alleen laat vergelijken met de beweging van moleculen in een gas. Mijn verblijfplaats zit in een buitenwijk, maar zelfs hier is het stadsverkeer chaotisch. De weg is smal, en in plaats van een stoep of een berm zit er een diepe open goot langs de weg, gevolgd door hoge tuinmuren met bovenop ingemetselde glasscherven.
Het is zaterdagavond, dus ik zal moeten vechten tegen de slaap voor een authentieke culturele activiteit. Het is een soort playbackshow waarbij vrouwen met hun kont schudden en mannen acrobatische capriolen uithalen waar menig slangenmens jaloers op kan zijn. Ondertussen krijgt het publiek drankjes en gegrillde vis geserveerd en zo nu en dan loopt iemand naar voren om een bankbiljet op het podium te leggen. De laatste danseres krijgt het allermeeste binnen aan fooi. Een meisje dat overduidelijk niet kan lopen sleept zichzelf met de teenslippers haar handen het podium op, en playbackt een liedje waar ik geen letter van kan verstaan in een mooie rode jurk. Er blijven maar mensen naar voren lopen om geld op het podium te leggen. Empathie is universeel.

Groeten uit Dubai

Saturday, October 26th, 2013

Er is een nieuwe mijlpaal te vieren! Voor het eerst van mijn leven ben ik op het Arabisch Schiereiland. Gistermiddag ben ik vanaf Schiphol vertrokken in een A380 van Emirates richting Dubai. Het blijft een prachtig apparaat, zeker in deze uitvoering. Zelfs in de economy class is er een zee aan beenruimte. De leuning van de stoel voor je kan zelfs achterover zonder daarbij je knieschijven te verbrijzelen – en die stoel voor je heeft een stopcontact om je laptop of telefoon op te laden, een scherm met een grotere beelddiameter dan een tablet, en zoveel keuze aan films en muziek dat je niet meer weet wat je moet kiezen. Gelukkig heeft het entertainmentsysteem daarvoor een USB-aansluiting, zodat je ook je eigen films en muziek af kunt spelen op het schermpje in de rugleuning.
Inmiddels ben ik alweer een tijdje in Dubai, en daar wacht ik op dit moment op mijn aansluitende vlucht. Gelukkig is er wifi. Het is hier inmiddels alweer licht buiten. Een uurtje geleden klonk er een imam door het omroepsysteem van de luchthaven, die opriep tot het ochtendgebed, maar daar wordt hier niemand warm of koud van. Ik heb niemand aanstalten zien maken om naar een meditatieruimte te vluchten. Net als in Nederland, waar het kabaal van de kerkklokken op de vroege ochtend vooral een signaal is je nog een keertje lekker om te draaien in je warme bedje.