Begrijp me niet verkeerd. Ik vind het publieke bestel, zoals we dat in Nederland hebben iets prachtigs. Beter dan welke staatsomroep ook maar zou kunnen zijn. Er zijn zelfs twee publieke omroepen waar ik lid van ben. Zelfs al kijk ik nagenoeg nooit TV.
Goed, er gebeuren wat rare dingen. De betalingsproblemen van omroep LLiNK, de beleggingen in vastgoed van NMO en deelname aan een hedgefund door de VPRO, een roodsocialistische VARA, die salarissen betaalt boven de Balkenendenorm, en natuurlijk ‘t gedonder binnen de EO.
Gedonder bij de EO
Gedonder waar ik eerlijk gezegd niets van snap. Waarom zou het wereldschokkend moeten zijn dat Andries Knevel persoonlijk niet gelooft dat de aarde in zeven aardse dagen is geschapen?
Ik vind dat, zeker in het Darwinjaar, helemaal geen raar iets om eens fijn over te brainstormen. Om een paar zijstraten te noemen; onze definitie van een ‘dag‘ is tenslotte een volledige aardrotatie. Als je niet weet hoe snel diezelfde wereldbol ronddraait, omdat diezelfde bol op dat moment in elkaar wordt gekleid en vertimmerd door een scheppende entiteit, bijvoorbeeld, weet je dus ook niet hoe lang zo’n ‘dag’ zou duren. In Genesis staan twee verschillende scheppingsverhalen, die onderling nogal van elkaar verschillen. Welke daarvan is leidend, en waarom, en is de metaforische en mythologische waarde van dergelijk verhalen wel te doorgronden, als je alles te letterlijk neemt? Ik vind het nogal eng om een boek dat niet alleen het eten van garnalen en varkens verbiedt, maar ook oproept om iemand die vloekt dood te gooien met stenen al te letterlijk te nemen. Ik verwacht bijvoorbeeld eerlijk gezegd ook niet dat de oude Grieken echt dachten dat de melkweg bestond uit druppels melk uit de borst van Hera.
Een laatste argument wat mijns inziens steekhoudend zou kunnen zijn, is dat Charles Darwin zelf een diep religieus persoon was, en met zijn werk de grootsheid van de schepping aan wou tonen. Toch raar om dan juist zo iemand, of iemand die min of meer te kennen geeft bewondering te hebben daarvoor, te gaan verketteren. Mijns inziens zou iemand in zo’n geval juist geprezen moeten worden voor het ter harte nemen van de oproep van apostel Paulus. Onderzoek alles, behoud het goede.
Over de schoonheid van de schepping gesproken. In de afgelopen jaren zijn van verschillende (voormalig) EO-presentatoren zinneprikkelende plaatjes verschenen in allerhande tijdschriften. Regina Romeijn poseerde in bikini voor FMH, Froukje de Both droeg nog minder in Playboy, en nu zijn er de foto’s van Arie Boomsma in zwembroek, en hij is de enige die wordt geschorst. Misschien omdat hij als enige direct onder contract staat bij de omroep zelf, maar toch lijkt ‘t een beetje alsof er wordt gemeten met twee maten.
Marktverstoring
Op andere plaatsen rommelt het ook een beetje. Naar het schijnt werkt de publieke omroep marktverstorend, maakt ‘t de commerciële radio- en TV-zenders moeilijk en is het de nekslag voor gedrukte dagbladen. Hierom wil Telegraaf-topman Ad Swartjes van de reclame op de publieke omroepen af, en ook de VVD wil de STER opheffen.
Tuurlijk, ik vind het sneu dat Arrow haar FM-uitzendingen moet stoppen, maar om dat nu te verwijten aan een instituut dat door de overheid betaald wordt om radio en televisie te maken, en daarnaast ook reclame uitzendt gaat me te ver. In een totaal gedereguleerde markt denk ik dat een zender als Arrow het moeilijk zou hebben kostendekkend te werken. Waar het wel een beetje wringt is bij de themakanalen. Ze zijn absoluut een aanvulling op het normale aanbod zenders. Politiek 24 en /Geschiedenis zijn gewoon erg leuk.
Nieuwszender Journaal24 kan in de verste verten niet opboksen tegen nieuwszenders als CNN, Deutsche Welle TV, France 24, de Engelstalige Al Jazeera, Russia Today of BBC World News, maar ik geloof ook niet dat ze die ambitie hebben.
Andere kanalen vissen wel overduidelijk in dezelfde vijver, en dat vind ik een beetje eng. Is er plek voor zowel een publiek sterren.nl en privaat TV Oranje? En hoe zit het met Veronica‘s zender Kink FM versus VPRO’s 3voor12, die zich beiden richten op liefhebbers van alternatieve muziek. Een andere visser bij diezelfde relatief kleine vijver was Fabchannel, die, net als 3voor12, on demand concertregistraties aanbood op het internet. Zoals ik al eerder meldde, geeft die met ingang van komende vrijdag de pijp aan Maarten, omdat ze ‘t hoofd niet boven water konden houden na het wegvallen van de subsidie die ze tot voor kort ieder jaar uit Den Haag ontvingen. 2 ton per jaar. Da’s een half jaarsalaris voor Matthijs van Nieuwkerk. Een fractie van wat de publieke omroepen toegeworpen krijgen, en ook een gemiddeld museum, schouwburg of ander elitair cultuurbastion krijgt meer, en een privaat initiatief dat cultuur op een laagdrempelige manier tot in de huiskamer brengt wordt om zeep geholpen. Die logica ontgaat me.